بسیاری از ما انسان ها با خاطرات خود بزرگ می شویم آن ها را به یاد می آوریم و با آن ها زندگی می کنیم. ممکن است این خاطرات در زمان هایی تلخ و در زمانی دیگر بسیار لذت بخش بوده اند. در ادامه به بررسی این موضوع که چرا خاطرات حقیقت ندارند در بحث اقتصاد رفتاری می پردازیم.
شاید تا به الان شنیده باشید که فردی می گوید پنج یا چند نفر را کتک زده است؛ یا فردی به تنهایی شرکتی را به موفقیت رسانده است. ولی واقعیت ممکن است آن باشد که آن فرد فقط یک نفر را کتک زده و به چند نفر فحش داده است. اما چگونه می شود خاطره آن فرد از واقعیت فاصله بگیرد.
این نکته را بهتر است بدانید که خاطرات ما انسان ها دچار تغییر می شود؛ در واقع هر خاطره یا رویدادی را که به خاطر می آوریم، نسبت به آخرین باری که آن را به خاطر آورده ایم تغییرش می دهیم. بار اول ممکن است مقدار بسیار کمی از خاطره خودمان را تغییر دهیم، سپس بیشتر می شود و این روند همینطور ادامه پیدا می کند.
زمانی که مغز ما اطلاعاتی را بازیابی می کند و برای دیگران بازگو می کند، اطلاعات جدید را با اطلاعات قدیمی ادغام می کند و خاطره جدید را ذخیره می کند.
دونا بریج در آزمایشی نحوه تغییر حافظه را چنین می سنجد که در سه روز متوالی آزمایشی را انجام داد. روز اول 180 شی را به افراد نشان داد؛ روز دوم از افراد خواسته شد، اشیا را جایگذاری کنند و روز سوم جای اشیا را بگویند.
نتیجه کار چنین شد که اشیایی که در روز دوم افراد در مکان اشتباهی جایگذاری کرده بودند، در روز سوم جای همان شی را، نزدیک به اشتباه روز دوم جایگذاری کردند. می توان از این آزمایش چنین برداشت کرد که این افراد، در روز سوم اطلاعات روز دوم را به خاطر آوردند؛ یعنی آخرین اطلاعاتی که ذخیره شده بود.
می توان گفت کارکرد اصلی حافظه رویدادی، حفظ اطلاعات می باشد که احتملا برای آینده مهم هستند. و این بدان معناست که تمامی اطلاعات ذخیره نمی شوند؛ بلکه فقط اطلاعاتی ذخیره می شوند که بعدا برای ما کارایی داشته باشد.
بهتر است این مورد را به خوبی بدانید که در این نوع فرایند، انسان ها اولویت را به اطلاعاتی می دهند که بر باور ها و تصورات آن ها سازگار باشد. به همین دلیل خاطرات با جهت مثبت همراه می شوند.
نتیجه گیری
تا به اینجا با نحوه کارکرد این فرایند آشنا شدیم و متوجه شدیم، گه چگونه مغز ما یک خاطره را عوض می کند. همچنین به یاد داشته باشید که سفر ذهنی در زمان یک توانایی منحصر به فرد انسانی است که به ما ظرفیت و توان بازسازی ذهنی وقایع گذشته و شبیه سازی آن ها و رویداد های آینده را به ما می دهد. می توان از این تکنیک برای درمان و بهبود خاطراتی که همراه با درد و ناراحتی هستند استفاده کرد.