در آزمایشی که توسط سلیگمن و مایر طراحی شده بود، سگهایی تحت شرطی سازی کلاسیک قرار گرفتند، به این صورت که بعد از شنیدن صدای زنگ به انها شوک الکتریکی وارد میشد و راهی برای فرار نداشتند.
بعد از آن در شرایط دیگری، این گروه از سگ ها و گروه دیگری که شرطی سازی نشده بودند، بعد از شنیدن صدای زنگ می توانستند با پریدن از روی مانع فرار کنند، تا در برابر شوک الکتریکی مصون باشند. می توانید نتیجه را حدس بزنید؟ در ادامه به توضیح این موضوع در بحث اقتصاد رفتاری می پردازیم.
درماندگی آموخته شده
سگ های گروه اول، که تحت شرطی سازی قرار گرفته بودند، برخلاف گروه دوم هیچ تلاشی برای فرار از موقعیت ناخوشایند موجود نداشتند.فکر می کنید این رفتار سگ ها نشاندهنده چیست؟
انسان ها نیز رفتاری مشابه دارند،وقتی اتفاق ناخوشایندی رخ می دهد، ما معمولا بر این باور هستیم که باید تلاش کنیم تا از موقعیت ناخوشایند ایجاد شده خارج شویم. اما چه اتفاقی می افتد که افراد تصمیم به تسلیم شدن و پذیرش موقعیت ناخوشایند فعلی می گیرند؟
زمانی که فرد پس از تجربه شکست های مکرر در یک موقعیت استرس زا، به این نتیجه می رسد که کنترلی بر روی اتفاقات ایجاد شده ندارد، معمولا دست از تلاش برای تغییر بر میدارد. به این رفتار “درماندگی آموخته شده” می گویند.
آزمایشی درباره درماندگی آموخته شده
در آزمایشی، اثر درماندگی آموخته شده روی دانش آموزان بررسی شد، این دانش آموزان به دو گروه تقسیم شدند و به هر گروه سوالاتی داده شد. سوالات گروه اول از آسان به سخت و سالات گروه دوم از سخت به آسان طبقه بندی شده بود. حالا با توجه به اثر درماندگی آموخته شده، می توانید رفتار دو گروه را حدس بزنید.
گروهی که در ابتدا با سوالات سخت مواجه شدند،احساس ناامیدی و درماندگی پیدا کردند و نسبت به عملکرد تحصیلی خود دچار تردید شدند؛ در نتیجه سوالات آسان را نیز نتوانستند پاسخ دهند؛ در صورتی که این درماندگی برای گروه دیگر ایجاد نشد.
افراد پس از تجربه های مکرر در ترک اعتیاد،تغییر عادات غذایی،رژیم های ناموفق،اضطراب،افسردگی و اتفاقاتی از این دست،مرحله ای از درماندگی آموخته شده را تجربه می کنند.
این احساس می تواند در مواجه با “تورم و شرایط اقتصادی نامناسب” نیز برای افراد یک جامعه ایجاد شود؛ بطوریکه بعد از مدتی احساس کنند که دیگر کنترلی روی شرایط موجود ندارند.
مطلب مرتبط:”تورم و نظریه مقاومت“
در این مطلب درباره “درماندگی آموخته شده” صحبت کردیم و مثالهایی را بیان کردیم. امیدواریم توانسته باشیم این مفهوم را به خوبی بیان کنیم. از همراهی شما در خواندن این مطلب سپاسگزاریم.
حامد زرندی هستم، استراتژیست رفتاری.
در حال حاضر در دو بخش پروژه های اقتصاد رفتاری در بازاریابی و آموزش اقتصاد رفتاری فعالیت میکنم. پروژه های اقتصاد رفتاری در بازاریابی به دو قسمت، قیمت گذاری رفتاری و استفاده از اقتصاد رفتاری در کمپین های تبلیغاتی تقسیم می شود.
در بحث آموزش هم، مباحث: قیمت گذاری رفتاری، اقتصاد رفتاری در بازاریابی و مفاهیم اقتصاد رفتاری را در سازمان ها آموزش میدهم.
حامد زرندی در متمم
حامد زرندی در علم نت
حامد زرندی در مدرسه بازاریابی
حامد زرندی در اینستاگرام
